به گزارش شاخص بورس: تورم افسار گسیخته در سال های اخیر برآیندی از رشد قیمت کالاهای مصرفی و خدمات مورد نیاز خانواده ها بوده است که خود نشان دهنده افزایش چشمگیر قیمت کالاهایی از جمله مسکن، خوراکی، بهداشت، آموزش و … است.
روند شاخص
روند رشد شاخص قیمت مصرف کننده در کشور طی سال های اخیر بازگوکننده صعود پلکانی نرخ تورم است. نرخ تورم در سال های 97 و 98 به ترتیب به 27 درصد و 35 درصد افزایش پیدا می کند آن هم در شرایطی که سال 96 که هنوز شوک افزایش نرخ دلار اتفاق نیفتاده بود، نرخ تورم در سطح زیر 10 درصد قرار داشت.
این نرخ در سال های 99 و 1400 به ترتیب به سطح 36 درصد و 40 درصد می رسد و در سال 1401 نیز از سطح 45 درصد عبور می کند.
ابتدای امسال نیز نرخ تورم نقطه به نقطه به 55 درصد رسید.
این به معنای آن است که میانگین قیمت کالاهای مصرفی خانواده ها در سال ها اخیر تقریباً در هر سال حدود 1.5 برابر شده است.
هزینه خرید مسکن اما در این سال ها، به صورت متوسط سالی 1.7 برابر شد.
هزینه اجاره مسکن اما رشد کمتری را تجربه کرد.
ارقام مربوط به شاخص های اجاره مسکن و همچنین شاخص خوراکی ها حکایت از آن دارد که میزان رشد قیمت تهیه غذا و خوراکی در سال های اخیر حدود 40 تا 50 درصد بوده است در حالی که رشد هزینه اجاره مسکن زیر 35 درصد گزارش شده است.
در یکسال گذشته شاخص خوراکی ها در کشور 59 درصد افزایش پیدا کرد. این در حالی است که شاخص اجاره مسکن رشد 37 درصدی داشته است.
البته این دو نرخ مربوط به یکسال گذشته است، متوسط رشد 5 سال گذشته، ارقام پایین تر از این دو بوده است.
علت اینکه هزینه اجاره مسکن کمتر از خوراکی ها افزایش پیدا کرده، به وزن این دو فاکتور هزینه ای مربوط می شود.
محصول خوراکی
خوراکی ها سبدی از محصولات مختلف غذایی است که اگر یکی از آنها رشد زیادی پیدا کند، خانواده ها آن را با محصول خوراکی دیگر جایگزین می کنند.
اما از آنجا که در بازار اجاره مسکن امکان جایگزینی وجود ندارد، مقاومت مستاجرها در مقابل افزایش نرخ اجاره، خود مانع از این می شود که شاخص آن از تورم پیشی بگیرد.
در سال های اخیر نرخ تورم همواره بیشتر از نرخ رشد اجاره بهای مسکن گزارش شده است.
البته اجاره بها خود را با قیمت مسکن نیز هماهنگ می کند.
رشد و ادامه رشد قیمت مسکن باعث می شود اجاره بها نیز در مسیر افزایشی پایدار شود.
کارشناسان اقتصادی معتقدند در سال های اخیر به تناسب کاهش قدرت خرید مسکن و رکود معاملات خرید، ورودی به بازار اجاره افزایش پیدا کرد و این خود عاملی برای افزایش چشمگیر اجاره بهای مسکن بوده است.
رشد سالانه شاخص
در گزارش مرکز آمار ایران، رشد سالانه شاخص اجاره بها تا قبل از سال 99، حداکثر 20 درصد بوده است اما از آن سال به بعد با افزایش تقاضای اجاره نشینی در شهرها و رکود تولید مسکن در مناطق شهری، اجاره بها شروع به افزایش بی سابقه می کند.
البته درباره این موضوع، کارشناسان معتقدند تثبیت نرخ اجاره بها در زمان کرونا خود باعث شد اجاره بها واکنش معکوس به این تصمیم نشان دهد.
